5–7 grudnia 2025
D20
Europe/Warsaw strefa czasowa

Porządek w chaosie. O liczbach pierwszych

6 gru 2025, 12:30
30min
10A (D20)

10A

D20

Janiszewskiego 8, 50-372 Wrocław
wykład Matematyka teoretyczna Sesja matematyki teoretycznej

Mówca

Magdalena Kwiatkowska

Opis

Dzielące się przez jeden i samą siebie liczby skrywają w sobie wiele tajemnic, które od stuleci fascynują matematyków. Choć ich rozmieszczenie wydaje się chaotyczne, w tym pozornym nieładzie można dostrzec zaskakujące wzory i regularności.

W referacie Porządek w chaosie spróbujemy uchwycić te ukryte zależności. Zaczniemy od słynnego wzoru Eulera $n^2 + n + 41$, który przez długi czas generuje wyłącznie liczby pierwsze — aż do momentu, gdy porządek ustępuje chaosowi. Następnie przejdziemy do ich geometrycznego rozmieszczenia na spirali Ulama, gdzie symetria i przypadek spotykają się w jednym obrazie.

Poznamy także podstawowe twierdzenia Bertranda-Czebyszewa, Dirichleta i Gaussa, które opisują gęstość i rozkład liczb pierwszych, pozwalając spojrzeć na ich strukturę w nowy sposób.

Wszystko to prowadzi do pytania, które pozostaje otwarte: czy wśród nieskończonego zbioru liczb pierwszych naprawdę panuje chaos, czy raczej ukryty porządek, który dopiero zaczynamy rozumieć?

Główny autor

Dokumenty prezentacyjne

Obrady